Wereld immunisatie week 2

In 2022 kregen in totaal 82 mensen te maken met meningokokkenziekte in Nederland, meer dan een verdubbeling t.o.v. 2021!

Tegen verschillende typen meningokokken zijn in Nederland vaccins beschikbaar. Maar soms moet je daar zelf achteraan en zijn ook de kosten voor jezelf.

In 2021 werd 2.1% van de meningitis en sepsis ziektegevallen in Nederland veroorzaakt door de meningokok. In cijfers: 37 personen kregen meningokokkenziekte (hersenvliesontsteking en/of sepsis).
34 mensen werden ziek door de meningokokken B, 1 door meningokokken Y, 1 W en 1 had een onbekende meningokok.

In 2022 kregen in totaal 82 mensen te maken met meningokokkenziekte in Nederland, meer dan een verdubbeling t.o.v. 2021 en ervoor (zie grafiek hieronder, op basis van cijfers van NRBM), maar nog altijd een stuk minder dan 'voor de coronatijd'. De verdeling van de types is nog niet bekend.

Vaccins

MenACWY

In Nederland krijgen kinderen van 14 maanden en jongeren van 14 jaar binnen het rijksvaccinatieprogramma een vaccin tegen meningokokken ACWY. Voor anderen is het vaccin alleen op recept en tegen betaling te krijgen via een (huis)arts of (reizigers)vaccinatiecentrum. Het meningokokken ACWY vaccin beschermt 10 jaar.

MenB

Een vaccin tegen meningokokken B is beschikbaar in Nederland maar wordt niet via het rijksvaccinatieprogramma gegeven. Ook dit vaccin is alleen op recept en tegen betaling te verkrijgen via een (huis)arts en (reizigers)vaccinatiecentrum. Uitzondering zijn personen met hoog risico op invasieve meningokokkenziekte heeft door een aangeboren complementdeficiëntie, indicatie voor gebruik van het geneesmiddel eculizumab of (functionele) hypo-asplenie, voor hen wordt het vaccin wél vergoed. Het meningokokken B vaccin biedt een bescherming van ongeveer 80% gedurende 2 jaar. Dit vaccin wordt inmiddels in rond de 50 landen wereldwijd gegeven.

In de praktijk blijkt het krijgen van een vaccin op eigen initiatief niet zo gemakkelijk als de website van het RIVM doet vermoeden. Mensen worden door de huisarts naar de GGD gestuurd en vice versa en soms wordt een vaccinverzoek gewoon geweigerd. 

MenABCWY

Farmaceut GSK werkt aan de ontwikkeling van een vaccin dat tegen meningokokken ABCWY beschermt. De studies onder vrijwilligers met dit vaccin zijn zeer veelbelovend. Zie persbericht GSK van maart 2023 (engelstalig).

Bronnen: Nederlands Referentie Lab voor Bacteriële Meningitis (NRLBM); Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)

Deel 3 later deze week: over het advies van de Gezondheidsraad over vaccinatie tegen meningokokken B.