Tot 1993 kwam Hib-meningitis vooral voor bij jonge kinderen, vooral onder de vier jaar. Elk jaar werden er meer dan 300 kinderen ziek. Maar in 1993 veranderde alles: het Hib-vaccin werd opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma.

Het aantal ziektegevallen daalde spectaculair naar zo’n 12 per jaar. Helaas zien we de laatste jaren weer een lichte stijging. In 2023 werden er 52 ziektegevallen gemeld.


Belangrijk om te weten: het Hib-vaccin beschermt alleen tegen type b van de Haemophilus-bacterie, niet tegen andere typen.

Waartegen beschermt het Hib vaccin?

Het Hib-vaccin beschermt tegen de bacterie Haemophilus influenzae type b (Hib)

Deze bacterie kan ernstige ziektes veroorzaken, zoals:

  • Hersenvliesontsteking (meningitis)
  • Epiglottitis (ontsteking van het strottenklepje – kan leiden tot verstikking)
  • Bloedvergiftiging (sepsis)
  • Longontsteking
  • Gewrichtsontstekingen.

Vooral jonge kinderen kunnen ernstig ziek worden van Hib. Zo was bijne 50% van de ziektegevallen in 2023 jonger dan 5 jaar.


Welke vaccins zijn er in Nederland?

In Nederland gebruiken we Hib-conjugaatvaccins, die langdurig en goed beschermen. Deze vaccins zijn vaak gecombineerd met andere vaccins, zodat kinderen minder prikken nodig hebben.

Vaccin Leeftijd Aantal prikken In Rijksvaccinatieprogramma
Vaxelis® Vanaf 6 weken 3 prikken + booster (1 jaar) ✅ Ja, onderdeel van DKTP-Hib-HepB-combi
Infanrix hexa® Vanaf 6 weken   ❌ Nee, DKTP-Hib-HepB-combi
Act-HIB® Vanaf 2 maanden Alleen Hib (zonder DKTP) ❌ Nee, alleen apart verkrijgbaar bij medische indicatie


Hoe werkt het vaccin?

  • Het vaccin wordt in de spier geprikt (bovenbeen of bovenarm).
  • Het is vaak onderdeel van een combinatievaccin (bijv. DKTP-Hib-HepB).
  • Wordt bewaard in de koelkast (in doosje tegen licht).
  • Dosis: meestal 0,5 ml per prik.

Hoe lang werkt het?

  • Na volledige vaccinatie zijn kinderen langdurig beschermd tegen Hib.
  • De bescherming blijft vaak jarenlang aanwezig, vooral na de booster op 11 maanden.
  • Zoals bij andere vaccins geldt: je bouwt een immunologisch geheugen op.

Heeft het Hib vaccin bijwerkingen?

Net als andere vaccins kan het Hib-vaccin bijwerkingen geven. Die zijn meestal mild en snel over. Veelvoorkomende bijwerkingen zijn:

  • Roodheid of zwelling op de prikplek
  • Koorts
  • Prikkelbaarheid
  • Moeheid of slaperigheid
  • Slechtere eetlust; niet goed drinken
  • Spugen
  • Diarree
  • Huilen of hangerigheid

Er zijn geen ernstige bijwerkingen bekend die vaker voorkomen dan bij andere kindervaccins.

Bekijk de bijsluiter van Vaxelis®, het DKTP-Hib-Hep vaccin


Wat kost het Hib vaccin?

Het Hib vaccin is gratis als je kind meedoet aan het Rijksvaccinatieprogramma.

Wil je iemand buiten het programma laten vaccineren tegen Hib (bijvoorbeeld jezelf of je kind bij een medische indicatie)?
Dan betaal je de prik zelf. De kosten verschillen per aanbieder, maar liggen meestal rond de €40 – €60 per dosis. Dit kan via de huisarts of een vaccinatiecentrum.


Geschiedenis van het Hib vaccin in Nederland 

Vóór 1993 was er in Nederland geen vaccin tegen Hib. 

  • Vanaf 1993 kregen de kinderen een los Hib vaccin
  • Vanaf 2002 werd het Hib vaccin in éen spuit met DKTP gegeven: DKTP-Hib.
  • Vanaf 2006 ontvingen kinderen in bepaalde risicogroepen DKTP-IPV-Hib-HepB
  • Sinds 2011krijgen alle kinderen de DKTP-Hib-HepB prik 
  • Vanaf 2020 krijgen waarvan de moeder tijdens de zwangerschap tijdig tegen kinkhoest is gevaccineerd 3 prikken met 3, 5 en 11 maanden). Kinderen wiens moeder niet tijdens de zwangerschap tijdig tegen kinkhoest is gevaccineerd, krijgen het vaccin volgens het oude schema van 4 prikken (met 2,3,5 en 11 maanden).

 

De rol van Nederland in het 'Hib-verhaal'

Wereldwijd heeft Nederland een grote rol gespeeld in de bestrijding van Hib-infecties. Het RIVM en het voormalig Nederlands Vaccin Instituut (NVI) ontwikkelden een effectief Hib-conjugaatvaccin en deelden vanaf eind jaren '90 deze technologie actief met lage- en middeninkomeslanden als  India, Indonesië, Zuid-Korea en China toegang tot het productieproces. Zo konden zij zelf betaalbare en kwalitatieve Hib-vaccins maken. 

Het eerste vaccin op basis van deze technologie werd in 2007 goedgekeurd. Sindsdien draagt dit programma bikj aan een betere wereldwijde beschikbaarheid van Hib vaccins én aan de versterking van de vaccinproductiecapaciteit in lage- en middeninkomenslanden.

Meer informatie over Hib?