Herpes encefalitis

Encefalitis kan veroorzaakt worden door het Herpes virus HSV1 of HSV2. Het herpesvirus is bekend door de koortsuitslag (koortslip of genitale herpes). Vroeger werd de koortslip vooral door HSV1 veroorzaakt en genitale herpes door HSV2. Tegenwoordig is die scheiding niet meer zo strikt.
Herpes encefalitis verloopt vaak ernstig en patiënten kunnen neurologische klachten overhouden na de ziekte.

Het herpesvirus is besmettelijk, maar besmet zijn wil niet zeggen dat je encefalitis krijgt. Is iemand eenmaal besmet, dan raakt die het virus niet meer kwijt. Het virus kan zich lang 'slapend' houden zonder symptomen of klachten.

Besmetting verloop via het vocht dat uit de blaasjes komt die iemand heeft rond zijn mond of genitaliën. Door bijvoorbeeld iemand te zoenen met een koortslip of door sexueel contact. 
In verhouding krijgt een klein aantal mensen encefalitis van het totaal aantal dragers van het herpesvirus.

Pasgeborenen lopen een hoger risico op ziek worden. Hun afweer is nog niet optimaal waardoor ze gemakkelijker ziek kunnen worden wanneer ze met het herpesvirus in aanraking komen. Soms wordt de baby tijdens de geboorte besmet, wanneer de moeder (vaak onopgemerkt) drager is van het virus. Maar het kan ook door de omgeving gebeuren, bijvoorbeeld via handen die net een koortslip hebben aangeraakt of door een kus van iemand met een koortslip. Het is dan ook verstandig om mensen met een koortslip op afstand van je pasgeborene te houden of hen te voorzien van een mondkap en goed de handen te laten wassen. Bij pasgeborenen komt HSV2 vaker voor dan HSV1.

Kenmerkend voor een herpesencefalitis is dat vaak éen of beide slaapkwabben of temporaal kwabben van de hersens ontstoken zijn. Dit deel van de hersenen is betrokken bij gehoor, geheugen, herkennen, verwerken van kennis en geur/smaak.